KKTC de Amortimsan Süreci
Gayrimenkulde Amortisman Süresi ve Yatırımcı Rehberi
Gayrimenkul sektöründe Amortisman, en kısa tanımı ile kiraya verilen konutun veya ticari emlağın Geri Dönüş Süresi olarak bilinir.
Amortisman, özellikle gayrimenkul yatırımı yapmayı planlayanlar için belirleyici faktörlerin başında gelir. Yatırım amaçlı emlak satın alacak olanlar için amortisman süresi, yatırımın nereye yapıldığından çok daha fazla önem taşır. Amortisman süresini, yatırımın yıllar içerisinde sağlayacağı kira gibi gelirlerle ortaya çıkan geri dönüş süresi olarak özetlemek de mümkündür.
Konuta artan ilgi yani talep artışı konut yatırımını artırıyor. Yatırımı yaparken dikkat etmemiz gereken unsurların başında lokasyon, sosyal olanaklar, ulaşım noktaları gibi birçok kriter yanında potansiyel gelişmeler ve beklentiler olmalıdır. Tüm bu olanakların yanı sıra amortisman süresi ve konut yatırımı brüt getiri oranına dikkat etmek gerekiyor. Özellikle yatırım için konut satın alacak olanların bu iki kritere dikkat etmesi gerekiyor. Bir diğer dikkat edilmesi gereken husus da konutun inşaat kalitesi ve kullanılan malzemelerin kalitesi olmalıdır. Ekonomik ömrünün kısa ve uzun olması amortisman süresini kısaltıp uzatabilecektir.
Amortisman Süresi Nasıl Hesaplanır?
Amortisman süresini hesaplamak için yatırımın bugünkü değerini, aylık kira gelirine bölmeniz gerekir. Bulduğumuz rakamı on ikiye bölersek yıl bazında amortisman süresini hesaplayabiliriz. Çıkan sonucu ortalama amortisman süresi ile karşılaştırılıp doğru bir yatırım olup olmadığını görmemize yardımcı olacaktır.
Örneğin:
450,000 TL’ye alınan konutun 2,500 TL kira geliri varsa.
450,000 / 2500 = 180 ay
180 / 12 = 15 yıl AMORTİSMAN SÜRESİ şeklinde hesaplanır.
Bu hesaplamada temel değer tabii ki gayrimenkulün fiyatıdır. Gayrimenkulün fiyatını da konumu, büyüklüğü, bulunduğu şehrin gelişim dinamitlerine göre potansiyeli, görünürlüğü ve kolay kiralanma potansiyeli gibi birçok husus belirler. Bu bize aynı zamanda değerlenme katsayısını gösterir. Konutların kira gelirinin yanında konutun fiyatının da zaman geçtikçe artması amortisman sürecini kısaltacağı gibi aynı zamanda yatırımcının karar vermesine yardımcı olacaktır. Örneğin kolay kiralanamayan bir gayrimenkul uzun süre boş kaldığında yatırımcı için değer kaybı yaratacak ve amortisman süresinin uzamasına neden olacaktır. Diğer durumda ise kolay kiralanan bir gayrimenkul yatırım için avantajlı ve amortisman süresinin kısalmasına neden olacaktır.
KKTC Yatırım Rehberi ve Bölge Bölge Amortisman Süreleri
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gayrimenkul yatırımcıları için ilgi çekmeye devam ediyor. Son yıllarda yalnızca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları değil üçüncü ülke yatırımcılarının da yoğun bir ilgisi ile karşı karşıyadır.
Turizm, eğlence ve eğitim adası olan Kuzey Kıbrıs, artan üniversite ve öğrenci sayısı, turist olarak gelen yabancıların da yatırım yapma isteği artan nüfusla beraber güvenli bir yaşamın olması, coğrafyasının ve muhteşem iklimi yanında konut fiyatları ve kira gelirlerinin döviz olması, amortisman süresinin kısa olması ve birim m2 satış fiyatlarının düzenli olarak yükselmesi sebebiyle konut yatırımı aynI zamanda Ticari Gayrımenkül yatırımı cazip kılan unsurların başında gelmektedir.
Pandemi sebebiyle şu sıralar beklentilerin ertelendiği bir dönemden geçsek de arsa-arazi fiyatlarının düzenli olarak artması talebin biriktiğini ve hızlı bir şekilde yatırımların devam edeceğinin göstergesidir.
Bölge bölge farklı dinamiklere ve avantajlara sahip olan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti diğer ülkelerle karşılaştırınca kısa amortisman süreleri ile de yatırımcıyı cezbediyor.
Lefkoşa yalnızca Kıbrıs’ın değil bürokrasinin, ekonominin ve üniversitelerin de başkenti durumundadır. En yüksek nüfus ve öğrenci sayısına sahip olmakla beraber konutlarda amortisman sürelerinin 11-13 yıl, ticari gayrimenkullerde 8-10 yıl olması adanın en cezbedici yatırım bölgesi oluşturmaktadır. Kuzey ve Güney Lefkoşa sınır kapıları sebebi ile son yıllarda kayda değer Güney Lefkoşa’da yaşayan ve çalışan kişilerin de iki kesim arasındaki kiralama ücretleri farkından dolayı konut kiraladıklarını artarak görmekteyiz.
Eğlence merkezi durumunda olan Girne adanın en yüksek m2 fiyat oranına sahiptir. Otel ve kumarhane çalışanları, üniversite öğrencileri yüksek bir kiralama talebi yaratmaktadır. Konut fiyatları ada ortalamalarının üstünde olmasına rağmen kira gelirlerinin de bu oranda yüksektir. Konutlarda amortisman sürelerinin 13-15 yıl, ticarilerde 11-13 yıl gibi oransal ortalamalar oluşturmaktadır.
Deniz kenarında tam bir üniversite şehri olan Gazimağusa konut yatırımı için ideal bir yatırım noktası durumundadır. Öğrenci sayısı en çok olan ikinci şehir olması ve limanın potansiyel etkisi düzenli artan büyük bir talep yaratmaktadır. Konut amortisman süresi 12-14 yıl, ticari gayrimenkül amortisman süresi ortalama 10-12 yıl olarak şekillenmiştir. Maraş’ın kontrollü olarak açılması da bölgede yapılacak gayrimenkul yatırımlarının çok daha fazla değerleneceğinin ve yüksek bir potansiyel yatırım bölgesi olduğunun göstergesidir.
Emlak sektörünün parlayan yıldızı İskele. yüksek imarlı bitmiş, devam eden ve proje şeklinde yeni yapılanan, tamamen dış yatırımcının ihtiyaçlarına göre şekillenen, denizin yanında sosyal donatılarıda yerleştirmeyi başarmış heyecanlı bir bölge. Ülkenin en güzel plajlarına sahip olan bölgenin büyük bir kısmının hala daha bakir olması, konutlar yanında hotel sayısınında hızla artması, büyüme ve gelişmeye büyük ölçüde imkan vermesi en büyük avantaj olarak görünsede, en önemli avantaj düşük amortisman süresidir. Konut amortisman oranı ortalama 12-14 yıl olsada, hızlı yükselen dış taleple birlikte kısa vadeli kiralama modelleriyle çok daha düşük amortisman sürelerini yakalamak çok kolaylaşmış durumdadır.
Son dönemde atılıma geçen Lefke bölgesi yine Kuzey Kıbrıs'ın en hızlı büyüyen üniversitesi Lefke Üniversitesinin etkisinden dolayı yatırımcıların dikkatini çekmeyi başarmıştır. Konut amortisman süresi ortalama 12-13 yıl olarak şekillenmiştir. Bölgenin yatırıma aç olması, yapılacak yeni marina projesi yatırımcıların iştahını kabartmaktadır.
Yatırımcıların ilgisini çeken, düşük amortisman süreleri ve düşük yatırım fırsatları uzun zaman devam edeceği, hızlı gelişerek büyüyen sürecin yaşanacağı, yeni fırsatlar Kuzey Kıbrıs’ta bizi bekliyor.